Tags

, , ,

Olga de Kort – Marina Frolova-Walker, Jonathan Walker. Music and Soviet power. 1917-1932 (gepubliceerd in De Nieuwe Muze, nr.3, 2018)

Music and Soviet powerMarina Frolova-Walker, Jonathan Walker. Music and Soviet power. 1917-1932. The Boydell Press, Woodbridge. Paperback edition, 2017. ISBN 9781783271931

Niets is zo verhelderend als eigentijdse publicaties, die geschreven zijn in het vuur van de polemiek. Het teruggaan naar de bronnen levert vaak meer begrip voor de tijdsgeest dan de zoveelste verhandelingen over dezelfde tijd. Met het boek Music and Sovjet power bewijzen Marina Frolova-Walker en Jonathan Wolker een dienst aan iedereen die de ontwikkelingen in de Sovjet muziekgeschiedenis probeert te begrijpen. In deze hoogst informatieve verzamelbundel laten de twee musicologen de ooggetuigen, actieve deelnemers en methodologen van de nieuwe Sovjet-Russische muzikale orde aan het woord. In hun artikelen, manifesten, brieven en recensies klinken de verhitte discussies door over de betekenis en rol van de muziek voor de revolutie. Want voor de nieuwe arbeiders- en boerenstaat in wording was ‘de kunst en proletariaat’ veel meer dan een agendapunt op de vergadering, het was een levensvraag die alle betrokkenen aan verschillende kanten van de barricades plaatste. Uit de eerste hand maakt de lezer kennis met de scherpe, venijnige en compromisloze aanvallen op alle andersdenkenden, die vakkundig door de Proletcult, Associatie van Proletarische musici en politiek correcte muziekcritici en componisten werden geleidt. Als waakhonden beschermden ze het publiek tegen de invloeden van ‘those on the other side’. Mét ons of tegen ons, de juiste keuze kon een musicus breken of maken.
In het boek van de Walkers wordt elk jaar vertegenwoordig met drie of vier publicaties die het culturele klimaat van deze periode treffend weergeven. Voor 1917 is dat de ‘Opera en zijn nieuwe publiek’ van N.Petrov, voor 1931 – ‘Hoe ik aan het lied ‘Ze wilden ons verslaan’ werkte’ van A. Davidenko. Naast de ‘ontmaskerende’ artikelen over de foxtrot als dans, een eerste jazz-band in Moskou en de populaire muziek, vindt de lezer ook de toelichtingen over de toen net gecomponeerde muziek van Prokofjev, Sjostakovitsj, Bartók of Mjaskovski die voor de juiste beleving van de eigentijdse werken moesten zorgen. Het jaar 1932 brengt de reorganisatie van het muzikale landschap in het Sovjet Rusland met zich mee, en de eerste publicaties over de toen nog niet uitgevoerde Lady Macbeth uit Mtsensk van Sjostakovitsj.
Een belangrijke toevoeging bij de teksten vormt een chronologische tabel van politieke en muzikale gebeurtenissen in de eerste vijftien jaar na de revolutie. Ook de inleidingen en het commentaar van de samenstellers helpen de ontwikkeling van de jonge, politiek geëngageerde Sovjet kunst jaar in jaar uit in kaart te brengen. De beslissende overgangsjaren die de basis legden voor het nog uit te vinden Sovjet realisme. ©Olga de Kort, 2018.