Simon Morrison. Lina and Serge. The love and wars of Lina Prokofiev. Houghton Mifflin Harcourt, 2013. ISBN 978 0 547 39131 1
Geboren in Madrid in een Spaans-Russisch gezin van zangers en opgegroeid in New York, ontmoette de 21-jarige Lina Codina (1897-1989) de 27-jarige Sergej Prokofjev in 1918. Ze was getuige van zijn debuut in Carnegie Hall met het Eerste pianoconcert, en viel aanvankelijk meer voor ‘S.P. de man’ dan voor ‘S.P. de componist’. Volgens de dagaantekeningen van Prokofjev, zou zij een perfecte vrouw voor hem kunnen zijn, tenminste als hij ooit van plan was te trouwen. Ze trouwden wel en bleven samen totdat Prokofjev zijn vrouw en twee zonen in Moskou verliet voor Mira Mendelson die 24 jaar jonger was dan hijzelf. Het vertrek van Prokofjev betekende het einde van de schijnbare immuniteit van Lina voor de Sovjet autoriteiten. Terwijl de componist uit alle macht zijn plaats in de Sovjet muziek probeerde te veroveren, werd zijn vrouw gearresteerd en na negen maanden onophoudelijke ondervragingen tot 20 jaar in strafkampen veroordeeld. Bang als hij was voor zijn leven en de muzikale carrière, deed Prokofjev geen poging om zijn vrouw te redden. Na haar vrijlating praatte zij nooit over haar acht jaar durende nachtmerries in drie werkkampen. Veel liever dacht ze terug aan de jaren van haar jeugd, de jaren vóór de terugkeer van Prokofjevs naar de Sovjet Unie, haar zangstudies in Parijs en Milaan en de ontmoetingen met Sergej Rachmaninov, Arthur Rubinstein of Aleksandr Borovsky.
Het boek van Simon Morrison vertelt het verhaal van Lina, ‘de vrouw van’. Naast de dagboeken van de componist, maakt Morrison dankbaar gebruik van de tot nu toe onbekende archiefmaterialen, de brieven van Lina aan Prokofjev en de herinneringen van hun vrienden en kennissen. Hoewel Lina zelf nooit een kwaad woord over haar man gezegd heeft en tot haar laatste dagen aan hem en zijn muzikale erfenis toegewijd bleef, spreken de geciteerde documenten boekdelen. Het beeld van de zelfingenomen en egoïstische Prokofjev die vanzelfsprekend vond dat alles en iedereen in dienst van zijn muzikale carrière stond, veranderd weinig aan het bestaande en welbekende beeld van de componist. Wel worden voor het eerst de gevolgen van zijn levensfilosofie voor het leven van een ander zo aangrijpend geïllustreerd. Het boek van Morrison over een verzwegen leven van Lina naast het gedetailleerd beschreven leven van Sergej is interessant voor iedereen met belangstelling voor de muziekgeschiedenis, Russische en Sovjet muziek, het muzikale leven in New York en Parijs en het dagelijkse leven in de Sovjet Unie dat voor beide Prokofjevs heel anders bleek dan ze zich hadden voorgesteld. ©Olga de Kort, 2013.
(gepubliceerd in PianoBulletin, 2013, nr.3 december, p.87).
Russische muziek in Nederland 